W obliczu ciągle zmieniającego się ostatnio w naszym kraju prawa podatkowego wielu zapewne zadaje sobie pytania: ile wyniesie podatek dochodowy w 2023 roku? Jakie będą obowiązywać progi podatkowe i jaka będzie skala podatkowa?
Jak obliczyć spodziewaną wysokość podatku PIT? Czy zmiany w ordynacji podatkowej wyjdą na korzyść polskiemu podatnikowi? Na te, a także inne pytania postaram się odpowiedzieć w moim tekście.
Progi podatkowe w 2023 roku
Wszystko wskazuje na to, że w 2023 roku w Polsce będą obowiązywać dwa progi podatkowe (czyli 2-progowa skala podatkowa) – tak jak to miało miejsce od 1 lipca tego roku, tj. realizując założenia planu Polski Ład 2.0. Należy tu dodać, że przepisy dotyczące zmian w wysokości podatku dochodowego wprowadzone od połowy tego roku obejmują wszystkie dochody uzyskane od dnia 1 stycznia 2022, co znacząco uprości składanie deklaracji i obliczenie skali podatkowej.
Pierwszy próg podatkowy
Pierwszy próg podatkowy w naszym kraju wynosi 120 000 zł. brutto rocznie. W tym przypadku podatek dochodowy wyniesie 12% uzyskanego dochodu. Przy średniej krajowej za 2022 rok wynoszącej ok. 80 255 zł. (6 687,92 zł. miesięcznie) oznacza to, że zdecydowana większość pracujących Polaków rozliczy się z Urzędem Skarbowym w 2023 właśnie według tego progu podatkowego.
Drugi próg podatkowy
Drugi próg podatkowy w 2023 będzie dotyczył dochodów powyżej 120 000 zł. w ciągu roku – zostaną one objęte podatkiem PIT na poziomie 32%. Oznacza to, że za wszystko, co zarobimy do tej sumy zapłacimy podatek dochodowy 12%, a za wszystkie dochody tę kwotę przekraczające (nadwyżkę tej kwoty) – 32%.
Podatek lub danina solidarnościowa – czyli tzw. trzeci próg podatkowy (dla najbogatszych).
Oprócz wyżej podanej skali podatkowej w Polsce funkcjonuje jeszcze dodatkowo tzw. „danina solidarnościowa” – czyli podatek dla najbogatszych. Oznacza to, że podatnicy, których dochód po zsumowaniu różnych deklaracji (nie tylko PIT-37, służącej do rozliczania się wg. skali podatkowej) i źródeł zarobku (np. dochody giełdowe) przekracza 1 000 000 zł. w roku podatkowym, muszą, oprócz podatku rozliczanego wg. skali, zapłacić dodatkowo 4% od nadwyżki tej kwoty (np. jeśli zarobiliśmy 1,5 miliona zł., to od sumy 500 000 zł. dopłacamy dodatkowo 4% podatku).
Wcześniejsze progi podatkowe
Do połowy 2022 roku (deklaracje za 2021) w Polsce obowiązywała skala wg. następujących progów podatkowych: pierwszy próg – do 85 528 zł. w roku, podatek dochodowy 17%; drugi próg – powyżej 85 528 zł., od nadwyżki – podatek w wysokości 32%.
Oznacza to, że na nowej skali podatkowej większość podatników zyskuje – podniesienie pierwszego progu i obniżenie podatku PIT od dochodów rozliczanych według niego powoduje, że najzwyczajniej w świecie zapłacą oni niższy podatek. Szczególnego znaczenia podniesienie wysokości dochodów dla 1-go progu nabiera w obliczu inflacji i ciągłego wzrostu pensji Polaków: łatwiej jest „zmieścić się pod progiem” i „załapać” na niższy PIT.
Takie posunięcie było konieczne, by uniknąć sytuacji, gdzie znaczna część społeczeństwa „nie mieści” się w niższym progu podatkowym i automatycznie musi płacić podatek „dla bogatych”, choć tak naprawdę ich siła nabywcza wcale się znacząco nie zwiększyła…
Jak obliczyć podatek dochodowy?
Obliczając należną wysokość podatku PIT za dany okres trzeba pamiętać o wielu czynnikach na nią wpływających. Pierwszą ważną kwestią, którą należy wyznaczyć, jest tak zwana podstawa opodatkowania – czyli wysokość dochodu, od której będziemy wychodzić, obliczając należność do Urzędu Skarbowego. Trzeba również uwzględnić kwotę wolną od podatku – w Polsce jest to obecnie 30 000 zł. Można to zrobić na dwa sposoby: albo po prostu odjąć ją od naszej podstawy podatkowej, albo od wyliczonego wstępnie podatku odjąć tzw. kwotę zmniejszającą podatek – 3 600 zł. (jest to suma podatku, którą zapłacilibyśmy od wspomnianych wyżej 30 000 zł.). Jeśli nasza podstawa podatkowa nie przekracza kwoty zwolnionej od podatku, PIT-u w ogóle nie płacimy.
Mając na uwadze powyższe kryteria, można przystąpić do wstępnego obliczania podatku rocznego.
Na przykład: nasz roczny dochód brutto wyniósł 100 000 zł. – a więc rozliczamy się według pierwszego progu podatkowego. 12% ze 100 000 zł. daje 12 000 zł., od tego odejmujemy 3 600 zł. (kwota zmniejszająca podatek) i otrzymujemy 8 400 zł. rocznie, co, podzielone przez 12, daje nam 700 zł. miesięcznej zaliczki na poczet podatku dochodowego.
Drugi przykład: jeżeli w danym roku podatkowym zarobiliśmy 150 000 zł., to rozliczenie wygląda następująco: nasz podatek to 10 800 zł. (12% ze 120 000 zł. minus kwota zmniejszająca podatek) plus 32% z 30 000 zł. (nasza nadwyżka powyżej pierwszego progu podatkowego, czyli kwota rozliczana według 2-go pp.), co daje 10 240 zł.. Razem wychodzi 21 040 zł., czyli około 1 753 zł. miesięcznej zaliczki.
Oprócz tego należy również wziąć pod uwagę przysługujące nam ulgi podatkowe (jest ich naprawdę wiele i różnego rodzaju), uzyskany dochód nieopodatkowany, podatki nie rozliczane według skali podatkowej… Kryteriów może być naprawdę dużo, warto zasięgnąć informacji, np. w US czy na stronach rządowych, z czego możemy skorzystać.
Podsumowanie
Zmiany progów podatkowych, kwoty wolnej od podatku i procentowej stawki PIT w zdecydowanej większości przypadków wychodzą na korzyść polskiemu podatnikowi – jedynymi minusami mogą być tutaj „niezałapanie się” na pewne ulgi podatkowe czy mniejszy zwrot nadpłaty podatku (z powodu niższej sumy PIT).
Z kolei obliczając wysokość podatku za dany okres rozliczeniowy dobrze jest poinformować się o dokładnej sytuacji podatkowej i przysługujących nam ulgach – podany powyżej sposób liczenia należności jest raczej podstawowy, bez uwzględniania czynników indywidualnych, różnych dla każdego podatnika.
Tematyka finansów, gospodarki i przedsiębiorczości nie jest mi obca. Prywatnie prowadzę własną firmę, specjalizującą się w pozyskiwanie dotacji unijnych oraz środków na rozwój działalności gospodarczej.
