Umowa zlecenie to jedna z typów umów cywilnoprawnych, która najczęściej jest zawierana z osobami młodymi, ale nie tylko. W pewnych branżach, takich jak produkcja czy budownictwo nadal stanowią spory odsetek podpisywanych umów z pracownikami. W tym artykule dowiesz się, jakie są różnice pomiędzy umową zlecenie a umową o pracę.
Czy pracownik ma jakieś prawa? Ile czasu można pracować na podstawie umowy zlecenie? Zwrócimy również uwagę na kwestie podatkowe. Zapraszamy do lektury!
Na czym polega umowa na zlecenie?
Umowa zlecenie to typ umowy cywilnoprawnej zawieranej pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą. Nie jest to typowa umowa o pracę, dlatego w tym przypadku stosuje się zapisy z kodeksu cywilnego, które omówimy w dalszej części tego artykułu. Podpisując umowę, zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonywania zadań, które zostały wskazane przez zleceniodawcę. W tej umowie ważny jest zapis dotyczący zestawu czynności, które powinien wykonywać zleceniobiorca, ponieważ ich wykonanie gwarantuje otrzymanie wynagrodzenia. W przypadku umowy zlecenia nie liczy się efekt działań, a jedynie ich staranne wykonywanie.
Umowa-zlecenie a umową o pracę — główne różnice
Pomiędzy umową-zlecenie a umową pracę występuje kilka zasadniczych różnic:
1. Umowa a prawo polskie
Zapisy umowy zlecenie podlegają pod kodeks cywilny, natomiast umowa o pracę podlega pod prawo pracy. Prawo pracy daje niewielką elastyczność dla pracodawcy, ponieważ znajdują się tam zapisy dotyczące wymaganego czasu urlopowego, miejsca wykonywania pracy, czasu wykonywania pracy, w tym dodatków za pracę w trybie nocnym.
2. Treść umowy
Umowa o pracę musi zostać zawarta na piśmie oraz określać informacje, które wymusza kodeks pracy. Natomiast umowa zlecenie jest dokumentem, który nie wymaga specjalnych zapisów, dlatego mogą się tam znaleźć strony umowy, zakres obowiązków, wynagrodzenie oraz czas trwania umowy. Na niektórych stronach internetowych znajdują się informację, że umowa zlecenie nie musi być zawarta na piśmie. Jest to duży błąd, ponieważ tylko umowy na piśmie są dowodem na zlecenie zadań oraz podstawą do wypłaty wynagrodzenia.
3. Miejsce wykonywania pracy
Umowa o pracę musi wskazywać miejsce wykonywania obowiązków pracowniczych. Obecnie po zmianach w kodeksie pracy dotyczących pracy zdalnej, może to być dowolne miejsce tak jak w przypadku umowy zlecenie. Natomiast, w tym przypadku nie musi być wskazany adres wykonywania zlecenia, ponieważ kodeks cywilny tego nie narzuca.
4. Wykonywanie dodatkowych obowiązków
W umowach o pracę często znajduje się zapis dotyczący wykonywania innych zadań zleconych przez przełożonego lub kierownictwo firmy. W przeciwieństwie do umowy zlecenia, gdzie określa się konkretnie zakres obowiązków. Jeśli powinny być wykonane dodatkowe zadanie, to należy sporządzić aneks do umowy lub nową umowę zlecenie.
5. Płatny urlop
Kodeks pracy określa liczbę dni urlopowych zgodnie ze stażem pracy osoby na umowie o pracę. W przypadku umowy zlecenie takiego prawa pracownik nie nabywa. Natomiast, można starać się o taki zapis w umowie, szczególnie jeśli umowa jest długoterminowa.
Umowa zlecenie — jakie są prawa pracownika?
Prawa i obowiązki zleceniobiorcy zostały określone w kodeksie cywilnym w artykułach 734 – 751. Umowa zlecenie to taki typ umowy, gdzie ważne jest to, co zostało wpisane do umowy. Najważniejszymi punktami jest zakres obowiązków, czas pracy, czas trwania umowy oraz przysługujące wynagrodzenie za godzinę pracy lub podane w formie miesięcznej. Pracownik może dowolnie kształtować swój grafik pracy, chyba że zostało to skrupulatnie określone w samej umowie. Za wykonaną pracę przysługuje Ci określone wynagrodzenie, które powinno zostać wypłacone w całości w dniu określonym w umowie. Możesz wynegocjować dodatkowe warunki np. płatny urlop. Inaczej przysługuje Ci jedynie urlop bezpłatny.
Umowa zlecenie – jakie są obowiązki pracodawcy?
Zleceniodawca musi pamiętać o przestrzeganiu zapisów z kodeksu cywilnego, a także musi rozliczać się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Podpisanie umowy zlecenia nie nakłada zbytnich obowiązków na zleceniodawcę. Pracodawca musi zadbać o to, aby umowa zlecenie nie nosiła znamion zapisów umowy o pracę. Dlatego musi umożliwić zleceniobiorcy pracę w o dowolnym czasie, z dowolnego miejsca. Zleceniobiorcy przysługuje wynagrodzenie, które należy pomniejszyć o składki na ZUS, które zleceniodawca musi każdorazowo odprowadzać. Zaleca się również, aby zleceniodawca monitorował sytuację zawodową zleceniobiorcy, ponieważ podjęcie przez niego pracy w innej firmie może wymagać zmiany wysokości odprowadzanych składek. Nie dotyczy to oczywiście pracowników do 26 roku życia, którzy objęci są zerowym PITem.
Ile może trwać umowa zlecenie?
Nie istnieje żaden zapis, który wskazuje na maksymalny czas trwania umowy zlecenia. Może być to czas 1 miesiąca, 1 roku albo 3 lat. Jest to wola zleceniodawcy oraz zleceniobiorcy potwierdzona w umowie zlecenie. Inaczej jest w przypadku umowy o pracę, kiedy to trzecia umowa o tego samego pracodawcy musi być zawarta na czas nieokreślony.
Umowa zlecenie — jakie składki należy odprowadzić?
Zleceniodawca odprowadza następujące składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS):
- ubezpieczenie emerytalne,
- ubezpieczenie rentowe,
- ubezpieczenie wypadkowe,
- ubezpieczenie zdrowotne.
Dobrowolną składką jest ubezpieczenie chorobowe, dlatego zleceniobiorca musi wskazać, że chce odprowadzać również tę daninę. Zleceniodawca jest zobowiązany do opłacania składek od pierwszego dnia pracy do dnia ostatniego. Jeśli zleceniobiorca zdecyduje się podjąć nowe zlecenie lub z jakiegoś zlecenia zrezygnować, to musi to zgłosić bezpośrednio do kadr, w celu przeliczenia składek. Monitorowanie sytuacji zleceniobiorcy jest bardzo istotne, ponieważ może doprowadzić do zadłużenia przedsiębiorstwa ze względu na brak płacenia pełnych składek.
Umowa zlecenie to jedna z popularniejszych metod zawierania umów w Polsce. Ma swoich przeciwników, jak i zwolenników, dlatego warto samodzielnie podjąć decyzję dotyczącą podpisania tego typu umowy. Warto zapoznać się z całością artykułu i wybrać najlepszą możliwość podjęcia zleceń lub pracy.
Tematyka finansów, gospodarki i przedsiębiorczości nie jest mi obca. Prywatnie prowadzę własną firmę, specjalizującą się w pozyskiwanie dotacji unijnych oraz środków na rozwój działalności gospodarczej.
